Tỷ giá hối đoái là tỷ lệ giữa đồng Việt Nam (VND) và các đồng tiền khác trên thế giới. Sự biến động của tỷ giá hối đoái phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
1. Cán cân thanh toán quốc tế:
Cán cân thanh toán quốc tế phản ánh dòng chảy thực tế của ngoại tệ ra vào giữa các quốc gia. Cán cân thanh toán quốc tế cho thấy tình hình tài chính của một quốc gia là thâm hụt (âm) hay thặng dư (dương).
Thâm hụt cán cân thanh toán: Nếu cán cân thanh toán thường xuyên thâm hụt (chi lớn hơn thu), dự trữ ngoại tệ của quốc gia có thể giảm. Điều này có thể dẫn đến tình trạng ngoại tệ khan hiếm, làm tăng cầu về ngoại tệ và đẩy giá ngoại tệ lên.
Thặng dư cán cân thanh toán: Ngược lại, nếu cán cân thanh toán thặng dư (thu lớn hơn chi), dự trữ ngoại tệ có thể tăng lên. Điều này dẫn đến việc cung ứng ngoại tệ trên thị trường tăng lên, khiến giá ngoại tệ có xu hướng giảm.
2. Lạm phát (inflation):
Lạm phát là tình trạng giá cả hàng hóa, dịch vụ tăng cao và kéo dài trong một thời gian dài, dẫn đến giảm giá trị của đồng tiền. Khi lạm phát cao, đồng tiền mất giá và do đó tỷ giá hối đoái sẽ giảm. Ngược lại, khi lạm phát giảm, tỷ giá hối đoái sẽ tăng.
3. Tổng thu nhập quốc dân (Gross National Income):
Tổng thu nhập quốc dân là tổng giá trị hàng hóa, dịch vụ do một quốc gia sản xuất trong một năm. Khi một quốc gia có thu nhập cao, nhu cầu về đồng tiền của nước đó sẽ tăng lên, do đó tỷ giá hối đoái sẽ tăng. Ngược lại, khi một quốc gia có thu nhập thấp, nhu cầu về đồng tiền của nước đó sẽ giảm và do đó tỷ giá hối đoái sẽ giảm.
4. Lãi suất (Interest Rate):
Lãi suất là khoản phí mà ngân hàng trả cho người gửi tiền hoặc khoản phí mà người vay phải trả cho ngân hàng.
Lãi suất cao có thể thu hút nhà đầu tư đổ tiền vào một quốc gia, do đó làm tăng cầu đối với đồng tiền của quốc gia đó và do đó làm tăng tỷ giá hối đoái. Ngược lại, khi lãi suất thấp, nhu cầu về đồng tiền của một quốc gia sẽ giảm, dẫn đến giảm tỷ giá hối đoái.
Bối cảnh kinh tế năm 2022 và Tác động tỷ giá hối đoái hiện tại
Trong bối cảnh kinh tế năm 2022, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) liên tục tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Điều này dẫn đến đồng USD tăng giá, gây áp lực lên tỷ giá hối đoái toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Nhằm hỗ trợ phục hồi kinh tế và giảm bớt áp lực lên tỷ giá hối đoái, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã liên tục giảm lãi suất điều hành trong nửa đầu năm 2023. Bên cạnh đó, FED cũng đang bước vào giai đoạn cuối của chu kỳ thắt chặt lãi suất.
Tỷ giá USD/VND gần đây liên tục tăng do chính sách tiền tệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ mâu thuẫn. Cụ thể: Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) liên tục tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Điều này khiến đồng USD tăng giá. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV) lại liên tục giảm lãi suất để hỗ trợ phục hồi kinh tế và giảm áp lực lên tỷ giá.
Một ví dụ vào cuộc họp của FED vào ngày 20 tháng 9, mặc dù họ không tăng lãi suất nhưng lại bày tỏ khả năng tăng lãi suất trong tương lai. Điều này khiến SBV phải bán trái phiếu kho bạc để hút VND ra khỏi thị trường nhằm kiềm chế sự đầu cơ ngắn hạn đối với tỷ giá hối đoạn.
Tuy nhiên, theo Virtus đây là lựa chọn hợp lý vì:
Tín dụng tăng trưởng tính đến cuối tháng 9 năm 2023: gần 7% (mục tiêu cả năm là 14%).
Lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mức thấp nhất trong năm, cho thấy các ngân hàng không cần vay tiền lẫn nhau do dư thừa thanh khoản.
Dự báo tỷ giá hối đoái nửa cuối năm 2023
Virtus Prosperity dự báo tỷ giá hối đoái sẽ dao động trong khoảng 24.400 - 24.600 VND/USD trong những tháng cuối năm, với giả định Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ tiếp tục tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ sở mỗi tháng dựa trên các yếu tố sau:
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường sử dụng các công cụ nghiệp vụ thị trường mở (OMO) để điều tiết tỷ giá hối đoái. (OMO - Open Market Operations - Các hoạt động thị trường mở)
Tính đến cuối tháng 9, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước dự kiến đạt gần 500 tỷ USD, với thặng dư thương mại gần 22 tỷ USD.
Ngân hàng Thế giới dự báo kiều hối về Việt Nam sẽ đạt 14 tỷ USD trong năm 2023.
Comments